Vacip Kurban Bağışı Nedir?
Vacip Kurban Bağışı, İslam dininde senede bir olan kurban ibadetinin yerine getirilirken kesilen kurbanın tamamının ihtiyaç sahiplerine bağışlanmasıdır. Vacip kurban, belirli şartları taşıyan bireyler veya aileler için geçerlidir. Bu bağış, kurban ibadetinin ruhuna uygun olarak gerçekleştirilir ve Müslümanlar, Hz. Allah’a yakınlaşmanın yanı sıra toplumsal sorumluluklarını da yerine getirmiş olurlar. Kesilen kurbanın eti, gıda ihtiyacı olanlara dağıtılır ve ihtiyaç sahipleri bu vesileyle desteklenir. Vacip Kurban Bağışı, sosyal adaletin sağlanması, dayanışmanın güçlenmesi ve toplumun genel refahının artırılması amacını taşır.
Adak Kurban Bağışı Nedir?
Adak Kurban Bağışı, bir kişinin Hz. Allah’a bir adak veya söz vererek kurban kesmesi ve kurbanın tamamını veya bir kısmını ihtiyaç sahiplerine bağışlamasıdır. Adak, kişinin bir dileğinin gerçekleşmesi veya bir ibadetin yerine getirilmesi için Hz. Allah’a adanmış bir bağlılığı ifade eder. Adak kurbanı, bu adak bağışının bir parçası olarak kesilir ve kesilen kurbanın eti ihtiyaç sahiplerine dağıtılır. Bu bağış, Allah’a yapılan bir taahhüdün yerine getirilmesini simgelerken aynı zamanda ihtiyaç sahiplerinin desteklenmesine de katkı sağlar. Adak kurban bağışı, bireylerin manevi bağlılıklarını yerine getirmeleri ve toplumsal yardımlaşmayı teşvik etmeleri açısından önemlidir.
Akika (Nesike) Kurban Bağışı Nedir?
Akika (Nesike) Kurban Bağışı, yeni doğan bir çocuğun şükranını ifade etmek amacıyla ailesi tarafından kesilen kurbanın ihtiyaç sahiplerine bağışlanmasını ifade eder. Yeni doğan çocuğun başında bulunan ana tüyüne “akika” denir. Böyle bir çocuk ihsan ettiğinden dolayı Cenâb-ı Hakka bir şükür vesilesi olarak kesilen kurbana da bu isim verilmiştir. Bununla beraber akika yerine “nesike” denilmesi daha uygundur. Çünkü akika kelimesi, “ana-babaya asi olmak” manasına gelen ‘ukuk’ kökünden geldiği için, manalar birbirine karıştırılabilir. Bu sebeple Rasülüllah Efendimiz (s.a.v.): “Nesike deyiniz, akika demeyiniz” buyurmuşlardır.
Yeni doğan çocuk için kurban kesme adeti, İslam’dan önceki cahiliye döneminde de yaygın bir âdetti. Fakat onlar akikayı sadece erkek çocuklar için keserler, kız çocukları için kesmezlerdi. İslamiyet, cahiliyedeki bu akika adetini tamamen ortadan kaldırmamış; kız ve erkek, bütün çocuklara şamil kılmıştır.
Ümmü Kürz (r.anha)’dan rivayetle; Rasülüllah (s.a.v.) buyuruyor ki: “Oğlan (ve kız) çocuğuyla beraber akika (kurbanı) vardır. Artık siz ondan yana (Allah rızasını gözeterek) bir kan akıtın da ondan eza ve cefayı giderin.”
“Erkek çocuğu için iki davar (kurbanlık), kız çocuğu için bir davar (kurbanlık) akika olarak kurban edilir.”
“Kurbanın erkek veya dişi olması fark etmez.”
Rasülüllah (s.a.v.), (torunları) Hasan ve Hüseyin (r.anhüma) için ikişer koç kesti ve (kızına) buyurdu ki: “Ey Fâtıma! Çocukların başlarını tıraş et, ağırlıkları kadar gümüş tasadduk et.”
Akika kurbanı, çocuğun sağlığı ve mutluluğu için Allah’a şükranlarını sunma amacı güder. Kurban kesildikten sonra eti paylaşılır, yoksullara dağıtılır ve aile, komşu ve akrabalara ikram edilir.
